Moederliefde – een modern, moreel dilemma?

Magda Steenhuis, wetenschappelijk onderzoekster van het Zuidpool-ijs, grijpt haar kans en gaat mee op expeditie, al moet ze haar baby bij haar moeder achterlaten. De hele wereld valt over haar heen en beschuldigt Magda van slecht moederschap. Ook Nanne, haar beste vriendin, die zelf worstelt met haar ambities en het moederschap. Terwijl Magda zich acht maanden staande probeert te houden in de sneeuw, schrijft Nanne haar over het thuisfront. In hun mailwisseling dringt een al eeuwenoude vraag zich aan hen op: wat is een goede moeder eigenlijk en kun je daarnaast nog een ander leven hebben?
Wanneer Magda de Zuidpool verlaat, is niets meer wat het ooit was. Zelfs het Scheppingsverhaal niet.

Noem het Liefde is een poëtische roman over twee vriendinnen, beide moeder. Hun verhaal wordt afgezet tegen het scheppingsverhaal, waarin naast oermoeder Eva ook Lilith – volgens een oud-Joodse vertelling de eerste vrouw van Adam – centraal staat.

Noem het liefde won de Publieksprijs der Brabantse Letteren 2011!

 

Tevens stond Noem het liefde op de Longlist Schrijversprijs Brabantse Letteren 2011
(de jury:  Joke J. Hermsen, schrijfster en filosofe, Jeroen Vullings, literair criticus en chef van de Republiek der Letteren Vrij Nederland en Mieske van Eck, kunstredacteur en columnist van het Brabants Dagblad)

Fragment

*
‘Dacht je nu werkelijk dat ik niet van haar hield?’, Magda verheft haar stem en leunt achterover in de houten caféstoel. Ze kijkt haar vriendin Nanne ongelovig aan.
‘Ja, waarom zou je anders weggaan?’ Nanne draait haar ogen weg, ze mijdt haar blik.
‘Weggaan?’, Magda’s stem schiet omhoog.
‘Hoe zou je het dan willen noemen, Magda?’, zachtjes nu. Nog steeds haar ogen van haar weggedraaid.
‘Ik ga op expeditie,’ Magda zegt het ferm.
‘Je laat haar alleen, Mag, dat weet je zelf ook.’
‘Ze is bij mijn moeder. Over acht maanden ben ik terug.’ Geen enkele twijfel door laten klinken.
‘Ik begrijp je niet. Je verkiest de Zuidpool boven je kind.’
‘Het is mijn keuze. Het is mijn leven, Nanne.’
‘En haar leven, het leven van Jerana dan?’
‘Ze is in goede handen.’ Ze zegt het zachtjes.
‘Het zijn niet jouw handen.’
Stilte. Nee. Het zijn niet haar handen. Dat weet ze.
Een slok wijn.
‘Je moeder doet het wel, hè?’ Nanne kijkt haar nu weer aan. Een zachte blik.
‘Wat doet mijn moeder wel?’
‘Voor Jerana zorgen.’
‘Ik zorg ook voor haar! Ik heb haar gebaard, gezoogd, gekoesterd in de nacht. Ik volg haar, ik ben er voor haar!’ Toch nog een uithaal.
‘Ja, ik, ik, ik. Denk je dat ze je nog kent?’ Nu klinkt Nanne’s stem hard. ‘Weet je wat er in het eerste levensjaar met een kind gebeurt? En denk je werkelijk dat ze je over acht maanden nog kent? Niets zul je zijn, Magda. Niets!’
Niets.
Dat laatste woord schreeuwde ze bijna. De altijd zo gedecideerde Nanne schreeuwde. Niets!
En daarna een stilte.
Vooral die stilte.
Die was pijnlijker dan alle woorden van Nanne bij elkaar.
De stilte waarin alles zo duidelijk scheen te zijn, maar die niets zou veranderen aan haar besluit.
Magda had zich toen de stilte wegebde en Nanne haar wijnglas ronddraaide, over de bruine café tafel heen gebogen en Nanne het noodzakelijke gevraagd: ‘Weet je Nanne, ik wilde je nog iets vragen. Zou jij af en toe kunnen kijken hoe het met Jerana gaat? Of ze een beetje gelukkig is? En zou je mij dan eerlijk verslag willen uitbrengen? Ik vertrouw mijn moeder niet. Ik weet niet zeker of ze me alles vertelt.’
Nanne had haar verbaasd aangekeken maar langzaam geknikt. Ze kon het verzoek van Magda niet negeren. Ja, ze zou drie keer per week Jerana bezoeken en verslag uitbrengen. Daarna hadden ze geen van beide de Zuidpool meer aan de orde gesteld. De stilte had het ijs ingekapseld.
Dat was drie weken geleden. En nu was het zover. Morgen vertrekt ze. Vanavond treft ze Nanne voor de laatste maal. In het bruine café. Voor koffie en wijn.
Magda kijkt op haar horloge.
Opschieten!
Ze heeft nog vijftien minuten. Ze kust Jerana, zwaait naar haar au-pair en rent naar de auto.
Nog veertien uur en dan zal ze afscheid nemen van hetgeen haar het meest dierbaar is.

*
En zo werd Eva de oermoeder. De moeder van de levenden. Ze baarde en ze zoogde. Ze zoogde en ze zorgde. Ze leefde aan de zijde van haar man en bracht hem nageslacht. En hoe meer kinderen Eva baarde, hoe meer zij zich terugtrok in het leven van de barende. En hoe meer Eva zorgde, hoe meer zij zich terugtrok in het leven van de moeder. En zo werd langzaam, heel langzaam steen voor steen, een muur om haar heen gebouwd. Een muur die haar scheidde van de wereld buiten haar. De muur werd als maar hoger, groter, langer en breder. En de muur werd zo lang dat hij begon te kronkelen, en de muur werd zo hoog dat Eva niet meer kon zien wat er buiten de muur verscholen lag. En uiteindelijk werd de muur een grotesk paleis. Een paleis met duizenden eetkamers, balzalen, zolders, keukens, gangen, slaapzalen, kelders en huiskamers. Er werden uitkijktorens gebouwd en kanonnen geplaatst. Tot slot werd er een diepe slotgracht gegraven. En toen was het prachtige moederpaleis een feit. Een gegeven. En er was niemand die wist dat er ooit een eerste steen was aangereikt. Het moederpaleis huisvestte ontelbare vrouwen. Sommigen van hen wisten niet eens dat zij zich erin bevonden. Zij waren blind voor de muren die er om hen heen waren gezet. Zij namen aan dat het paleis was zoals het behoorde te zijn. Zij vergaten dat het paleis een bouwsel was dat ook anders had kunnen zijn.

Reacties lezers

‘Ik heb genoten van dit boek (…) een zeer geslaagd werk. Ik zie zeker uit naar nieuw werk van deze schrijfster.’
watleesjijnu.nl

‘Een mooi en symbolisch verhaal over de emancipatie van de vrouw. Een aanrader voor de literatuurlijst.’
Beoordeling scholieren.com‘Een echt vrouwenboek. Hoe gaan vrouwen door de geschiedenis heen om met moederschap?’
Boekenproeven.nl

Verrassend en indringend. Dit boek lees je niet, dit belééf je!
lezer bol.com

Op een hele mooie manier laat de schrijfster je als het ware participeren in de dillemma’s van een ambitieuze moeder. Met name de e-mail wisselingen tussen de vriendin moeders Magda en Nanne spreken zeer aan en nemen de lezer mee in de gedachtenwereld van deze moeders. Een warm aanbevolen boek dat ik in een adem uit heb gelezen.
lezer bol.com

Wat een verademing om weer eens een boek te lezen waar je achteraf nog over blijft nadenken en goed over na kunt filosoferen! Genieten van een prachtig verhaal dat is beschreven vanuit verschillende personages en met een verrassende ontknoping op het eind. Kortom: een echte aanrader!
lezer bol.com

Dit boek boeit van begin tot einde! De wisselingen van perspectief, de verschillende verhaallijnen en de pakkende schrijfstijl houden de lezer in spanning. Het universele thema “moederliefde” wordt erg mooi uitgewerkt en komt tot een zeer originele, inspirerende climax.
lezer bol.com

0 antwoorden

Plaats een Reactie

Meepraten?
Draag gerust bij!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en Google Privacy Policy en Servicevoorwaarden toepassen.

De verificatie periode van reCAPTCHA is verlopen. Laad de pagina opnieuw.